Triggervoeding Identificeren voor Colitis Ulcerosa en ziekte van Crohn

Zo ja, dan bent u niet de enige – veel mensen met de ziekte van Crohn (CD) of colitis ulcerosa (CU) geloven dat bepaalde voedingsmiddelen of dranken hun spijsverteringsstelsel irriteren en hun symptomen verergeren.^1-3 Er zijn geen concrete aanwijzingen die specifieke voedingsmiddelen of diëten koppelen aan een verbetering of verergering van symptomen – iets wat uw arts misschien al met u heeft besproken. ^1-4 Bovendien lijken bepaalde voedingsmiddelen voor sommige mensen een negatief effect te hebben op de symptomen, maar wat deze voedingsmiddelen dan zijn, lijkt van persoon tot persoon te verschillen. ^2-4

Potentieel “triggerende” voeding

Van veel voedingsmiddelen is aangetoond dat ze de symptomen kunnen verergeren en dat het vermijden ervan wordt aanbevolen door verschillende wetenschappelijke organisaties en IBD-richtlijnen. Enkele voorbeelden:²

Groenten of fruit met zaden
Aardappelen met schil
Vette, vettige en gefrituurde voeding
Suikerrijke dranken en zoete sappen
Vetrijk en verwerkt vlees
Cafeïne
Maïs en maïsproducten
Rauwe groenten
De meeste rauwe en gedroogde vruchten
Broccoli, kool, spruitjes, bloemkool
Gedroogde bonen en erwten
Alcohol
Bessen en kersen in blik
Pruimensap
Boter, margarine en vette room
Ui, champignons, paprika, pastinaak
Noten en grove pindakaas
Kunstmatige zoetstoffen

Voedselallergieën/intolerantie

Het is belangrijk om te beseffen dat sommige mensen voedselallergieën en -intoleranties hebben die geen verband houden met hun inflammatoire darmziekte (IBD). Het spreekt voor zich dat als u lactose-intolerant bent, u zuivel moet vermijden, ongeacht of u CD of CU hebt.

De symptomen van voedselallergie/-intolerantie kunnen echter sterk lijken op die van IBD, zodat ze gemakkelijk gemist kunnen worden. Gelukkig legt het identificeren van triggervoeding ook soms voedselintoleranties bloot.

Raadpleeg uw arts of diëtist als u vermoedt dat u een intolerantie of voedselallergie hebt – indien nodig kunnen zij u laten testen en u advies geven over hoe u deze kunt behandelen.

Een voedseldagboek bijhouden

Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met symptomen die door bepaalde voedingsmiddelen worden veroorzaakt, doorgaans gevoelig zijn voor slechts één of twee voedingsmiddelen.⁵

De beste manier om te weten te komen welk voedsel u moet vermijden, is door in een dagboek of smartphone-app bij te houden wat u eet voor elke maaltijd, hoe het u deed voelen in de uren erna en of u een verandering in uw symptomen opmerkte. Het is belangrijk om gedurende een aantal weken te noteren hoe u zich voelt, omdat het effect van bepaalde voedingsmiddelen zich in de loop der tijd kan opstapelen.⁶ Gewapend met deze informatie kunt u met uw arts (of diëtist) patronen identificeren en beslissen of het de moeite loont om uw dieet aan te passen, zodat u uw “triggervoeding” kunt vermijden zonder belangrijke voedingsstoffen te missen. ^5,6

Uitsluitings- en eliminatiediëten

Een alternatieve aanpak waarbij voedingsdagboeken ook nuttig kunnen zijn: er zijn veel verschillende manieren om een uitsluitingsdieet te benaderen, maar u moet ze altijd eerst met uw arts of verpleegkundige bespreken.

In zijn meest elementaire vorm gaat het erom specifieke voedingsmiddelen uit uw dieet te verwijderen en te kijken of er een invloed is op uw symptomen. Een bekend probleem met uitsluitingsdiëten is het risico op ondervoeding, omdat u uw inname beperkt van bepaalde voedingsmiddelen die rijk kunnen zijn aan voedingsstoffen en vitaminen.¹ Dit is vooral belangrijk voor mensen met IBD, omdat het voor hen moeilijker kan zijn om goed gevoed te blijven door een verminderde eetlust of een verminderd vermogen om voedingsstoffen op te nemen.¹ Uw arts kan u vitaminesupplementen voorschrijven om dit tegen te gaan.

Een meer gecontroleerde aanpak is om een eliminatiedieet te proberen, waarbij u met een speciaal samengesteld vloeibaar dieet werkt totdat al uw symptomen afnemen, en vervolgens vast voedsel één voor één opnieuw introduceert om te zien of er iets uw symptomen triggert of verergert.⁵

Zoals u zich wel kunt voorstellen, zijn deze diëten vrij beperkend en mogen ze alleen worden gevolgd onder nauw toezicht van een arts of diëtist.

Niet vergeten ...

Iedereen is anders; wat bij de één symptomen triggert, kan onschadelijk zijn voor de ander. Als u vermoedt dat een deel van uw dieet uw aandoening verergert, praat er dan over met uw arts, verpleegkundige of diëtist en start met een voedingsdagboek. Samen kunt u een dieetstrategie uitwerken die speciaal op u is afgestemd.

De inhoud van dit artikel is uitsluitend bestemd voor informatieve en educatieve doeleinden. Het vervangt geen medisch advies. Raadpleeg uw behandelende arts of een lid van uw IBD-team voor specifieke gezondheidskwesties en/of vragen.

^{1. Lomer MC. Dietary and nutritional considerations for inflammatory bowel disease. Proc Nutr Soc. 2011;70:329-335.}
^{2. Brown AC, Rampertab SD, Mullin GE. Existing dietary guidelines for Crohn’s disease and ulcerative colitis. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. 2011;5:411-425.}
^{3. Owczarek D, Rodacki T, Domagala-Rodacka R, Cibor D, Mach T. Diet and nutritional factors in inflammatory bowel diseases. World J Gastroenterol. 2016;22:895-905.}
^{4. Ananthakrishnan AN. Environmental risk factors for inflammatory bowel disease. Gastroenterol Hepatol. 2013;9:367-374.}
^{5. Lochs H. Basics in clinical nutrition: nutritional support in inflammatory bowel disease. E Spen Eur J Clin Nutr Metab. 2010;5:e100-103.}
^{6. MacDermott RP. Treatment of irritable bowel syndrome in outpatients with inflammatory bowel disease using a food and beverage intolerance, food and beverage avoidance diet. Inflamm Bowel Dis. 2007;13:91-96.}

C-ANPROM/BE/IBDD/0317 – Sept 2024